O przywództwie.

Przeżyłam w życiu naprawdę przerażające chwile: na morzu, w górach, na autostradzie. Odczuwałam niepokój również w towarzystwie innych ludzi. Nie zawsze czułam się bezpiecznie, wielokrotnie potrzebowałam stanąć we własnej obronie. Musiałam nauczyć się mówić prosto z serca. Bez owijania w bawełnę. Mam się za prawdziwą bohaterkę. Czy wiesz, że etymologicznie słowo „bohater”

Wyobraź sobie, że jesteś na obiedzie i zjadasz fantastyczny posiłek, w tym dwie porcje deseru (może być bezaJ). Przyjaciel przynosi ci kolejny kawałek, prosi, żebyś spróbował i pyta: „Smakuje ci?”. Odpowiadasz: „Tak, jest pyszny”. Wtedy pada kolejne następne pytanie: „Chciałbyś więcej?”, a ty odpowiadasz: „Nie, dziękuję, jestem już pełny”. Smakuje ci,

W życiu człowieka mają miejsce dwa wielkie wydarzenia. Pierwsze to narodziny. Drugie to śmierć. Wszystko pomiędzy - to drobiazgi, mniej lub bardziej znaczące zdarzenia. Większość ludzi rodzi się w szpitalach albo domach. Słyszałam też o porodach w taksówce, na stacji paliw, na promie, w samolocie lub w metrze. Nuda! Ja przyszłam na 

„Cholernie trudno jest być kimś wiecznie pełnym entuzjazmu” – napisała mi moja klientka. Frustrował ją powolny rozwój jej własnej firmy. Usiłowała właśnie zebrać kolejne środki, funkcjonowała w trybie maksymalnego zaangażowania w sprzedaż swoich usług. Kiedy przeczytałam tę wiadomość, zaśmiałam się głośno. Praca to moja pasja, ale to nie znaczy, że mnie nie

Nadmiar myślenia nie prowadzi do zrozumienia. Nie pomaga też pytanie o radę wszystkich wokół. Ani sondowanie znajomych, współpracowników. Jak masz głupio myśleć, lepiej odpocznij. Albo zacznij działać. Narysuj poziomą linię. Powyżej tej linii napisz: „Przestrzeń myśli”. A poniżej: „Przestrzeń pracy”. Wiesz do czego przydaje się „przestrzeń myśli”? Do niczego, nic tam się

Przed chwilą skończyłam rozmowę z Darkiem. Przypomniał mi nasze spotkanie sprzed pół roku. - Narysuj poziomą linię” – zaproponowałam wówczas Darkowi. - Powyżej tej linii napisz: „Przestrzeń myśli”. A poniżej: „Przestrzeń pracy””. Gdy to w końcu zrobił, zapytałam Darka: - Wiesz do czego przydaje się przestrzeń myśli?” Nie miał żadnej gotowej odpowiedzi,

Rodzina to nie wszystko. Nie dla każdego. I nie każdy związek jest zdrowy czy nawet wart naprawiania. Jeśli jednak zależy ci na jakiejś relacji, czy masz w sobie odwagę pierwsza/ pierwszy przeprosić? Być osobą, którą wyciągnie rękę do zgody i przyzna, że popełniła błąd? Wziąć odpowiedzialność za to, co się zdarzyło?

Wolę prowadzić zajęcia z osobami, które są prawdziwymi pasjonatami niż z wykształconymi ludźmi sukcesu (tutaj wstaw odpowiednio wymyślone cechy), którzy okazują pseudoentuzjazm. Życie mnie nauczyło, że w przypadku zwycięstwa letni zapał nie wystarczy. Kiedyś przygotowywałam warsztat dla Rady Biznesu, w której zasiadali menedżerowie grupy top, rektorzy wyższych uczelni, adwokaci. W ramach przygotowań

Po co ci znajomość języków obcych, skoro nie rozumiesz samego siebie? Zamiast rozmawiać samemu ze sobą, polegasz na tym, co mówią na twój temat inni? Moja mama często brała sobie do serca, bo ludzie pomyślą. Cenzurowała swoje zachowania, słowa, gesty. Dbała o moje wychowanie, byłam więc wzorową uczennicą. Brałam sobie do serca,

Wszyscy chcielibyśmy mieć zbroję, która chroniłaby nas przed odtrąceniem i pogardą: w pracy i życiu osobistym. To trudne doświadczenie – zostać wykluczonym. Inaczej niż w grach komputerowych – wszyscy mamy jedno a nie osiem żyć. Na szczęście nie każdy, kto został odrzucony, czuje się wykluczony i nie każdy, kto ma poczucie

Przeżyłam naprawdę przerażające chwile: na morzu, w górach, na autostradzie. Jeśli odczuwałam niepokój to najczęściej w towarzystwie innych ludzi. Nie zawsze czułam się bezpiecznie, dlatego wielokrotnie potrzebowałam stanąć we własnej obronie. M. widział siebie jako kogoś wyjątkowego. Złościł się, kiedy uchylałam się od wspólnej odpowiedzialności za jego ryzykowne decyzje finansowe. Z czasem stał

Kiedy na początku ubiegłego roku moja przyjaciółka poinformowała mnie, że jej samochód niespodziewanie wylądował na poboczu, a ona na chwilę straciła świadomość, byłam zaskoczona i zaniepokojona. Podejrzewałam mikroudar albo pierwsze objawy choroby neurodegeneracyjnej. Sama zainteresowana na odczepne rzuciła mimochodem, że źle metabolizuje alkohol, a wieczorem wypiła dwie, może cztery (sic!) lampki

Wszystko w życiu ma swoje konsekwencje. Ale jako dojrzali ludzie sami decydujemy, z jakimi konsekwencjami możemy i chcemy żyć. Jeśli rano zdecyduję się założyć buty do biegania i pójść pobiegać, wiem, że będę po tym się świetnie czuć, ale muszę zaakceptować fakt, że nie mogę zostać w swoim ciepłym, przytulnym łóżku. Jeśli

Kiedy myślę o tym, co robiłam w życiu, nie mogę nie zauważyć, że zawsze coś nowego. Niedawno zamieniłam pierwsze pytanie, jakie zadaję moim klientom nad poprawą umiejętności komunikacyjnych. Nie pytam już: „Czym się pasjonujesz?”, tylko: „Co sprawia, że twoje serce śpiewa?”. Można przewidzieć odpowiedzi, wystarczy pomyśleć nad pytaniem. Pytanie 1: "Czym się zajmujesz?" Odpowiedź:

Siła nie polega na tym, by się mocno czegoś trzymać, ale czasami na tym, aby odpuścić. Zapytałam niedawno mojego przyjaciela, co oznacza data wytatuowana na jego ramieniu. Odparł, że to data śmierci jego siostry. Zapytałam, jak ma na imię, a potem poprosiłam: - Opowiedz mi o niej. Mariusz najpierw opowiedział mi o jej uzależnieniu

Wszyscy doświadczamy zdrad. Albo nielojalności. Tych małych i tych całkiem dużych. Najbardziej boli zdrada w związkach, bo zawsze boli, jeśli ktoś przestaje kochać jako pierwszy. To raniące doświadczenie, ale do przejścia. Można z tym żyć. Pomimo. Nas zdradzają, my też zdradzamy. Zresztą w różnych sytuacjach. Być może kiedyś zdradzali nas rodzice, bo

Jako trenerka i coach ciągle wysłuchuję problemów różnych ludzi. Większość z nich uważa, że ich wartość jest czymś, na co muszą sobie zasłużyć.  I że wszystko co dobre, musi być trudne. Jesteśmy tylko krótkim błyskiem w dziejach wszechświata. Nasi przodkowie żyli na Ziemi sześć milionów lat temu. Ludzie wyewoluowali jakieś 200 tysięcy

Osobiste to nie to samo, co ważne. W dzisiejszych zagonionych i zapracowanych czasach mamy mnóstwo priorytetów. - Oto dziewięć moich priorytetów biznesowych – powiedział kiedyś do mnie klient. I już wiedziałam, że mamy przed sobą mnóstwo pracy. - Ale co jest według ciebie najważniejsze w życiu? – dopytywałam. - Nie rozumiem tego pytania. Dla

Gdy byłam dzieckiem sądziłam, że człowiek wtedy jest odważny, kiedy się nie boi. Strach kojarzyłam z tchórzostwem i zahukaniem. W okresie studiów strach się mnie nie imał. Podczas studenckich strajków szybko wyzbyłam się lęku: o siebie i o przyszłość. Byłam młoda i w ogóle nie brałam pod uwagę tego, że coś mogłoby

Może i jesteśmy dorośli. Nie zmienia to jednak faktu, że zakazane tęsknoty i nierealne pragnienia z dzieciństwa uporczywie domagają się w naszym życiu zaspokojenia. Marzenia o idealnej rodzinie to szkodliwy mit, którego musimy się wyrzec, by móc wzrastać. W połowie życia większość ludzi zaczyna się interesować historią swojej rodziny. Zawsze sporo czytałam

Prawda jest taka, że nigdy nie jesteśmy gotowi. „Gotowość” jest mitem. To decyzja, a nie sytuacja. Moja stara znajoma stwierdziła, że jestem łatwowierna, ponieważ zwykle wierzę w to, co mówią ludzie. Zwykle, nie znaczy zawsze. Kiedyś brałyśmy udział w pewnym ważnym wydarzeniu. W trakcie spotkania wysłałam wiadomość do naszej wspólnej koleżanki, gratulując jej

W połowie grudnia zadzwoniła do mnie moja siostra, która mieszka w południowo – wschodniej Polsce. - Jaka pogoda? – zapytała. - Zimno – odpowiedziałam. Jestem ciepłolubna, więc 5 stopni to dla mnie środek zimy. Z tych samych powodów nie morsuję w zimie. Raz, że woda (jestem zwierzęciem lądowym), dwa, że zimna. - A u

Mam szczęście. Znam mnóstwo „mądrych ludzi”, którzy potrafią sobie różne rzeczy wyobrazić i zrozumieć bez potrzeby ich doświadczania. Moi znajomi mają głowy pełne pomysłów na moje życie. Wprost zasypują mnie podpowiedziami „jak żyć”. Ich rady są podobne do pieprzu: doskonałe w małych ilościach, są trudne do przełknięcia w większych objętościach. Czasami stają

Oto historia dwóch dziewczyn. Jedna z nich dorastała w niepełnej rodzinie, bez kontaktu z ojcem, w środowisku przesyconym presją bycia przykładną córką i dobrą uczennicą. Druga miała wykształconych rodziców i kochającą siostrę, uwielbiała szkolę i wiedziała, że rodzice, mimo, że nie potrafią jej tego okazać, także bardzo ją kochają. Która historią jest

Pierwsza rzecz, jaka mnie uderzyła w rozmowie z A. to, że wydał mi się zatroskany i przesadnie usłużny. Właściwie we wszystkim się ze mną zgadzał (podczas gdy ja uwielbiam się konfrontować). No, może prawie we wszystkim. Trudno mu było przyjąć, że w życiu nie chodzi o to, by zadowolić innych. Tylko

Lubiłam swoją pracę w firmie. Z czasem jednak czułam się coraz bardziej wyczerpana, zobojętniała i pozbawiona energii. Poza tym ego moich szefów było tak wielkie, że kiedy wsiadali do samochodu, ono jeździło drugim autem. Zdałam sobie sprawę, że musi istnieć jakaś inna droga, powiedziałam dość. Moja znajoma przez lata (z przerwami) tkwiła

Pod koniec roku pewna przemiła osoba umówiła się ze mną, żeby opowiedzieć mi szczegółowo o rozpadzie swojego małżeństwa. Nie potrafiła wyobrazić sobie, że może być liczbą pojedynczą uprzedniej wspólnej mnogości. Pamiętam bezdenną cierpliwość mojej przyjaciółki, kiedy to ja byłam wytrącona z równowagi. Pamiętam, jak miałam ochotę jej przyłożyć, kiedy powiedziała: „Spójrz na 

- No i skończyły się święta – powiedział M. wyrzucając przez okno choinkę, która zajęła się ogniem od płomieni żywych świec. - Och, nie, święta nigdy się nie kończą, jeśli nie chcesz – odparłam. I szybko dodałam: Święta to stan umysłu. Dlaczego tak rzadko świętujemy nasze sukcesy, zwycięstwa, niezależnie od tego, jak są

Jeśli znasz rodzinę, która wydaje się normalna to po prostu nie znasz jej dość dobrze. Kilka lat temu w mojej rodzinie doszło do sporu i rozdźwięku. Choroba jednego z członków rodziny obnażyła nasze systemowe niedostatki. W wielu rodzinach zdarza się to o wiele częściej niż można by sądzić. Bliscy a dalecy krewni. By

Czy jest coś gorszego niż kłótnia? Jest, następujący po sobie okres dąsów! Może trwać w nieskończoność. Mój dziadek wspominał, że zapamiętał, jak się rodził. Mówił, że nagle stała się jasność i było dużo ludzi. Nie bardzo mu się to spodobało. Tuż po wyjściu z matczynego łona dziadek obraził się na świat. Nie

Uwaga, ten tekst na podryw zapewnił mi dwóch mężów. To bardzo wyrafinowany tekst. Chcesz go usłyszeć? Zapisz go sobie.   - Cześć, jestem Tamara. I tyle. Trzeba śmiałości, aby przedstawić się najpierw. Dlaczego nie ułatwić sobie sprawy i nie być stroną, która zacznie rozmowę? W ten sposób to ty przydarzysz się życiu, a nie

Moja przyjaciółka zawsze nakłada sobie na talerz mnóstwo kolorowych warzyw. A dopiero gdy ma ich całą tęczę, dokłada sobie inne rzeczy. - Chodzi o to, żeby nie było zbyt wiele miejsca na to, co mi szkodzi – mówi ze śmiechem. Zastosowałam tę zasadę w życiu, kiedy zorientowałam się, że niektórzy ludzie nie wywierają

Gdy miałam 20 lat byłam chyba bardziej stara niż teraz, bo nie wiedziałam kim jestem. Byłam przerażona i smutna. Jest dostatecznie smutno w życiu młodego człowieka, jeżeli samemu jest się nieszczęśliwym, ale jest jeszcze smutniej wtedy, kiedy wszyscy inni twierdzą, że też są nieszczęśliwi. Byłam wrażliwym dzieckiem, jestem wrażliwym człowiekiem. Życie człowieka

Nie spodoba ci się to, co teraz ci przekażę: wcześniej czy później wszechświat wyśle cię na intensywny kurs z bezbronności. Kiedy ty lub osoba, którą kochasz otrzyma solidną lekcję strachu i rozpaczy. Kiedy będziesz żyć w ciągłym lęku lub doświadczysz życia w bliskiej relacji z kimś, komu taki lęk stale towarzyszy.

Jakie to wszystko jest dziwne: najpierw ludzie mają swoje pocałunki, śmiech, swoje objęcia, czułe słowa, radości i troski. Piękne życie, które wcześniej czy później się zapada. Na koniec nie pozostaje po nim nic oprócz kilku drobiazgów, których znaczenie rośnie po śmierci właściciela lub właścicielki i które stają się ważne, czasem nawet

Odpuść. Pozwól, żeby było, jak jest. „Let It Be”(jak mówi tytuł sławnej piosenki zespołu The Beatles). Uczestniczyłam ostatnio w panelowej dyskusji na temat myślenia krytycznego. Jedna z zaproszonych osób postanowiła podzielić się swoją dość radykalną opinią na temat tej wspaniałej kompetencji, która pozwala na zapoznanie się z określonym problemem, jego analizę i 

Każde rozstanie jest bolesne, ale my komplikujemy je jeszcze bardziej, unikając jednoznacznego komunikatu: „Odchodzę, moje uczucia się skończyły”. Miałam (nieżyjącą już, niestety) koleżankę Alę, którą onegdaj mąż zaprosił na uroczystą kolację w 25. rocznicę ślubu.  Najpierw wręczył jej pierścionek z pokaźnym brylantem, a jak wiadomo miłość zaczyna się od 1 karata. Do

Przez ostatnie trzy tygodnie z poczuciem grzesznej rozkoszy stwierdziłam u siebie niemożność pisania. Uprawiałam więc prokrastyncję zawstydzona i szczęśliwa jednocześnie. Zadziwiona, że wszyscy wokół chcą z nią walczyć. Ta dziwna postawa zdradza podobieństwo do lenistwa. Nagle znika upodlający pośpiech, a to z kolei otwiera pole różnym złodziejom czasu i uwagi, którzy dobijają

Na ostatnim roku studiów psychologicznych uczestniczyłam w seminarium „Psychologia kobiety”. Zajęcia prowadził mężczyzna, prof. Kazimier Pospiszyl. Piękny, mądry, w sztuczkowej marynarce, obiekt westchnień wszystkich seminarzystek (łącznie z piszącą te słowa), autor książki pod tym samym tytułem, jedynej publikacji w polskiej literaturze powojennej na ten temat. Na zakończenie semestru profesor potoczył swoim niebiańskim

Kiedy chcę coś poczuć, słucham muzyki. Kiedy chcę coś zrozumieć, poszukuję sensu w słowach piosenek. Tekst to połowa równania piosenki. Wróciłam niedawno do słuchania Beyonce. Znam wiele utworów tej najczęściej honorowanej artystki, ale dopiero niedawno jej wrażliwość przemówiła ona do mnie w słowach kompozycji: „Best Thing I Never Had”. Słowa piosenki mówią o 

Może doda ci otuchy, że ludzie z pięknie wykreowanym profilem na Facebooku, Instagramie czy LinkedIn też mają problemy. I tak jak wszyscy chcą po prostu przetrwać kolejny tydzień. Wiem, bo sama byłam coachem wielu z nich. Podzielenie się czymś to przejaw wielkoduszności. Dla własnego dobra warto otaczać się ludźmi, którzy dzielą się

Nie ma życia bez strat. Niektóre są rozwojowe: coś tracąc, coś zyskujemy. Takie straty nie wymagają żałoby. Można się rozstać i zejść ponownie: z przyjaciółką albo mężem, partnerem w biznesie. W końcu życie zna przypadki, kiedy ludzie wracają do siebie po latach. Takie straty nie są nieodwracalne. Istnieje jednak całe mnóstwo

Klientka usiadła niepewnie na krześle, nerwowo kręcąc loki z włosów na palcu. Po czym natychmiast się rozpłakała. Zapytałam: „Co się stało? Czemu płaczesz?”. „Mój mąż był utracjuszem, hazardzistą, wpędził mnie w długi. Dziś się rozwiodłam” – odparła ze smutkiem. Z przyjaznym uśmiechem, przechylając lekko głowę zapytałam: „Który raz?”. Nieco zaskoczona odpowiedziała moim pytaniem,

Posiadanie dziecka jest jak tatuaż na twarzy. Trzeba być całkowicie pewnym, nim się podejmie ostateczną decyzję. Byłam dzieckiem chcianym i wyczekiwanym, a mimo to czułam się poniechana przez mojego ojca. Na palcach jednej ręki mogę policzyć nasze wspólne zdjęcia. Na tych, które są w albumie, zawsze wtulam się w jego silne ramiona albo trzymam kurczowo za rękę. Córeczka tatusia. Kiedy miałam sześć lat mój ojciec (był

Nie mam wyrzutów sumienia. Bo nie mam sumienia. Łapię się na tym, że często używam tego zwrotu. Stosuję go śmiechem, żartem w rozmowach z klientami, studentami. W ten sposób rozmawiam też sama ze sobą. Dzięki temu słyszę swoje myśli i upewniam się, czy mój system operacyjny wciąż jest aktualny. Rozmawiam ze sobą,

Trawa po drugiej stronie jest bardziej zielona. Bo jest sztuczna. Kiedyś przyglądałam się podczas współpracy pewnej kobiecie, która z pozoru miała wszystko: wspaniałe kreacje, eleganckie życie, dobrą rodzinę, kilka samochodów i domów, niezłą pozycję zawodową i towarzyską. Na spotkaniach mówiła o sobie, że jest szczęśliwą żoną i matką. A potem ktoś mi

Nie ma nic gorszego niż dolanie do kawy mleka i zorientowanie się po wypiciu łyka, że skwaśniało. Czy ludzie też mają swój termin przydatności do spożycia? A jeśli tak, to kiedy miałby wypadać? W wieku 35 lat? 50? Kto o tym decyduje i z jakiego powodu? Uwielbiam opowieści o ludziach, którzy zabrali się

Ci cisi lisi mnisi lub inaczej: jacy byli moi byli? Moi byli mili byli. Nuda jest groźna, mój umysł potrzebuje nieustającej aktywacji. Chcę myśleć, czuć, tworzyć, działać, angażować się. Nie chcę rozmyślać o rzeczach, które zawaliłam. I o błędach, które mogę popełnić w przyszłości. Najszczęśliwsza jestem, kiedy mogę posuwać się do przodu.

Nawet jeśli banknot stuzłotowy jest naderwany, zmięty czy brudny, jego wartość pozostaje taka sama. Wczoraj na spotkaniu z klientem i sponsorem procesu zauważyłam, że ludzie mają skłonność do myślenia, że ich wartość, przydatność dla organizacji, zależy od tego, jak inni ich traktują. Myślą: „Jeśli taka fantastyczna osoba jak mój szef mnie lubi,

NiePrzyjaciel to jeszcze nie Wróg. Spróbuję sobie coś załatwić w tym świątecznym tygodniu, od dawna chciałam. Może też pomogę innym w ten sposób? Przez blisko 30 lat miałam przyjaciela, z którym świetnie się dogadywałam. Potem okazało się, że nadajemy na innych falach. On się zmienił, ja też się zmieniłam. Idealną przyjaźń tworzą zazwyczaj

Po wczorajszych zajęciach ze studentami mam jedną refleksję: nie pozwalamy sobie pomóc, ponieważ uważamy, że nie jesteśmy tego warci. Dawanie nie sprawia nam problemu, ale gdy coś otrzymujemy, mamy poczucie winy i czujemy się nieswojo W efekcie pozbawiamy innych możliwości pomagania nam. „Kto może mi pomóc?” Zadaję sobie to pytanie za każdym

Wieje... Drzewa uginają się, ale się nie łamią. Podobno, kiedy wiatr wieje mocno, korzenie drzew się rozciągają. Drzewa stają się silniejsze, mocniej wrastają w grunt. Paradoksalnie wiatr wzmacnia drzewo. To co mu zagraża, obraca się na jego korzyść. Kiedy przypominam sobie te wszystkie nawałnice, które przetrwałam, myślę o korzeniach, jakie przez nie

Młodzi są leniwi. Nie mają żadnych życzeń, żadnych przekonań, a co dopiero ideałów. Nie dążą do zdobycia żadnego zawodu, nie interesują ich ani wpływy polityczne, ani szczęśliwa rodzina, ani dzieci, ani zwierzęta domowe, ani ojczyzna. Starsi są pazerni. Nie mają pomysłu na starość, tak jak wcześniej nie mieli pomysłów na życie.

W środowisku dziennikarskim raczej o tym problemie nie mówi się głośno, chyba że pijany kolega poprowadzi program, spowoduje wypadek, wywoła publiczną awanturę, lub zniknie na kilka miesięcy z medialnej przestrzeni. Alkoholizm jest silnym uzależnieniem i wstydliwą chorobą, a dziennikarze i artyści piją alkoholu więcej niż inni, znajdując się tym samym na 

Konflikty podczas pracy zdalnej nie należą do rzadkości. Brak bezpośredniego kontaktu, niedomówienia i błędna interpretacja słów powodują, że w zespole pojawiają się nieporozumienia. Jak rozwiązywać tego typu spory i jak im zapobiegać? Tamara Bieńkowska podkreśla, że pełna komunikacja to połączenie wszystkich rodzajów ekspresji: tego, co widzimy, myślimy, czujemy i potrzebujemy. Bliskie związki,

Tamara, jesteś kolorowym ptakiem. Wierzysz w siłę kolorów. Co z tymi kolorami? Jaki jest ten Twój? TB: Kolorów używam świadomie. Kolor to dla mnie coś więcej niż zjawisko optyczne, każdy ma swoje znaczenie. Myślę, że różne barwy są zakorzenione w naszych osobistych doświadczeniach, wspomnieniach dzieciństwa. Kolor to także nasza zewnętrzna odpowiedź na nasze

W czasie kryzysu wywołanego pandemią nie wystarczy być sprawnym menedżerem. Trzeba umieć radzić sobie z niespotykanymi dotąd wyzwaniami. Praca zdalna, zarządzanie rozproszonym zespołem, trudne emocje w zespole wynikające z niepewności i strachu. A przy tym dbanie o cele i wyniki firmy. Jak menedżerowie sobie z tym radzą? Rozmawiamy z Tamarą Bieńkowską –

PD – Moim dzisiejszym gościem jest Tamara Bieńkowska – certyfikowany trener Przywództwa Sytuacyjnego SLII oraz Sytuacyjnego Przywództwa Zespołowego wg Kena Blancharda. Wykładowca studiów podyplomowych: SWPS w Warszawie, WSE im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie, Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu oraz UMCS w Lublinie i AWF w Warszawie. Od ponad 19 lat

Kryzysy są nieodłączną częścią życia. Zmienne trendy, kapryśne gusta klientów, rosnąca w siłę konkurencja, nowe standardy zarządzania – to wszystko składa się na menedżerską codzienność, którą znamy z przeszłości. To co dla jednych jest sytuacją kryzysową, inni wykorzystują zwykle jako szansę, okazję, nadzieję na zysk. Kryzys roku 2020 jest jednak inny niż

Nowe i trudne sytuacje uczą jak dużą rolę odgrywa kapitał ludzki. Bez interakcji, współpracy zespołowej, dzielenia się inspiracjami i wymiany doświadczeń nie byłoby możliwe osiągnięcie celów organizacji. Jest wiele sposobów, dzięki którym można wykorzystać wewnętrzne zasoby i wesprzeć rozwój pracowników. Mentoring, action learning, konferencje i szkolenia wewnętrzne, wolontariat pracowniczy to uniwersalne

Wydawałoby się, że w dobie kryzysu zamrożenie programów rozwojowych i obcięcie budżetu szkoleniowego stanowi zrozumiały krok. Patrząc jednak z szerszej perspektywy, takie działania nie tylko nie pomagają, ale wręcz obniżają efektywność i motywację w zespole. Bez względu na to, czy mamy do czynienia z rynkiem pracownika czy pracodawcy, potrzeba rozwoju wpisana

Jak budować i zarządzać zespołem pracowników w branży fitness & wellness? Temu kluczowemu zagadnieniu poświęcony był pierwszy moduł Akademii MultiSport, podczas którego Partnerzy Benefit Systems mieli okazję poszerzyć swoją wiedzę w tym zakresie. Przed jakimi wyzwaniami stoją współcześni managerowie i jakie są cechy managera idealnego? O tym w rozmowie z Tamarą

Prawie połowa pracowników pracuje z kimś na tyle uciążliwym, że wykonywanie obowiązków staje się przez to trudniejsze. Co robić w takich sytuacjach? Jak z kolei powinien reagować szef? Jak pokazuje badanie LiveCareer Polska, aż 39 proc. badanych jest w stanie zrezygnować z pracy z powodu zachowania współpracowników. Zachowania współpracowników można zmieniać i od

Relacje w pracy mają duży wpływ na samopoczucie i zaangażowanie pracowników. W przyjaznej atmosferze dużo łatwiej o lepszą efektywność oraz wspólny sukces. I choć warto mieć przyjaciół w pracy, to jednak utrzymanie relacji na odpowiednich torach może być nie lada wyzwaniem. Z przyjacielskich stosunków w pracy można czerpać wiele korzyści – sprzyjają

Jest wiele spraw, na które chcemy mieć wpływ. Zależy nam na pozytywnych relacjach z ludźmi, osiąganiu wyników w pracy, tworzeniu dobrych związków: osobistych i biznesowych. Ludzie od wieków zadają sobie pytanie, jak wywrzeć wpływ na innych. Wpływ to władza, a władzy pragnie wielu: dziennikarze, sprzedawcy, urzędnicy i ich petenci, rodzice, menedżerowie,

Czy zdarzyło ci się kiedyś wbić wzrok w ziemię, mijając kogoś na ulicy? Czy zasychało ci w ustach na chwilę przed zabraniem głosu na zebraniu? A może zapominałeś języka w gębie podczas dyskusji, debaty?  Zbyt często zapominamy, że inni ludzie są równie niedoskonali, jak my. To pod wpływem ich negatywnych opinii

Powiedzmy to wprost: najcenniejszym potencjałem w każdym przedsiębiorstwie są ludzie. Są wszystkim, czego potrzebujemy, by osiągnąć potrzebne rezultaty. Kiedyś usłyszałam zdanie, które chyba najlepiej obrazuje, jakim skarbem dla firmy jest zaangażowany pracownik. Zdanie to wypowiedział Henry Ford w czasach, kiedy jego firma święciła największe triumfy: „Zabierzcie mi budynki i maszyny, jeżeli

Jest wpół do trzeciej nad ranem. Coś cię dręczy i nie możesz zasnąć. Nie możesz przestać myśleć o tym, co zrobić, jaką decyzję podjąć. Raz uważasz, że trzeba powiedzieć „tak”, ale już po dwóch minutach „nie” wydaje ci się dużo lepszym rozwiązaniem. Im dłużej się zastanawiasz, tym większy masz mętlik w 

To ostatnio moje ulubione pytanie. Zadaję je sobie zawsze w sytuacji, gdy zaciskam zęby i odczuwam ból, czyli dość często. Odpowiedź na nie jest jednak dużo bardziej skomplikowana niż można się spodziewać. I dostarcza wielu cennych informacji. Na przykład w trakcie pisania tego artykułu napotykałam na sytuacje, wymagające ode mnie podejmowania

Choć bardzo mi się to nie podoba, chcę czy nie chcę, kiedy stoję w kolejce do kasy na stacji benzynowej czy supermarkecie, mój wzrok przyciągają tytuły brukowców. Kiedy sama stoję w takiej kolejce, często pytam kasjerów za ladą, dlaczego dzieci lub inni wrażliwi ludzie są narażeni na widok tych „prasowych” publikacji.

Praca z ludźmi wymaga nieustannego komunikowania się. Skuteczność naszego współdziałania jest wyznaczana przez to, na ile dobrze rozumiemy innych oraz na ile oni rozumieją nas. Gdy proces ten przebiega bez zakłóceń, pomiędzy ludźmi buduje się atmosfera zaufania i otwartości, co podnosi jakość wspólnej pracy i pozwala osiągnąć pożądane rezultaty. Właściwe komunikowanie

Zmotywowany pracownik to efektywny pracownik, dlatego wiele firm zastanawia się, jak zwiększyć zaangażowanie pracowników. By tego dokonać warto przyjrzeć się równieżczynnikom demotywującym. Jak się okazuje, jest ich sporo. Jednym z największych demotywatorów bywa szef. Może zniechęcać pracowników poprzez dawanie obietnic bez pokrycia. Zaangażowania nie zbuduje również menedżer, który nie jest autorytetem i mentorem,

Zmieniające się otoczenie rynkowe, powszechny dostęp do technologii i know-how, zmieniająca się kultura i aspiracje ludzkie, powodują, że to oddani pracownicy są kluczem do sukcesu firmy. Ich zaangażowanie, elastyczność i kreatywność, wymuszają na pracodawcach poszukiwania takich menedżerów, którzy będą dla swoich pracowników nie tyle wszystkowiedzącymi wodzami, lecz przewodnikami i mistrzami wskazującymi

Wyobraźmy sobie pewną sytuację. Wracasz ze służbowej delegacji. Czekasz na lotnisku, dajmy na to w Toronto na powrót do Warszawy, gdy nagle orientujesz się, że zgubiłeś portfel (a może nawet został skradziony?). Cofasz się po własnych śladach, ale bez skutku. Idziesz do okienka biletowego, lecz nikt nie widział twojego portfela. W

W rozmowach z przedstawicielami HR i innymi specjalistami w firmach często słyszę, jak poważną słabością wielu polskich menedżerów jest brak umiejętności prowadzenia efektywnych zespołów. Zespoły wymyślono zapewne wtedy, kiedy okazało się, że zadnie jest zbyt trudne, by wykonać je w pojedynkę, co wymusza współpracę. W końcu: człowiek jest istotą społeczną, a 

W 2018 roku obserwowaliśmy wzmożoną walkę !rm o pracowników. W opinii wielu rok ten upłynął pod znakiem problemów z pozyskiwaniem i zatrzymywaniem pracowników. Nadeszła długo oczekiwana era empowermentu. A z nią problemy z przywództwem. Empowerment Czyli angażowanie pracowników w procesy decyzyjne, wciąż zyskuje na popularności. Jego zaletą jest zwiększanie autonomii pracowników, a także

Początkowo miałam zamiar zatytułować ten felieton „Cud niepamięci” – nie wiem, jak Państwo, ale ja mam coraz większy kłopot z przypomnieniem sobie wydarzeń ostatnich dwudziestu, dwudziestu pięciu lat. Wszystko w moim umyśle spowija mgła. Trudno mi o przypomnienie sobie kontekstu konkretnych zdarzeń, ponieważ coraz więcej spraw i coraz więcej osób rywalizuje

Wprowadzenie: Pewnego dnia, działając w zmowie, kilku początkujących menedżerów z pewnego komercyjnego banku postanowiło zbadać, jak szybko rozchodzą się plotki. Największa plotkarka w tej firmie pracowała na piątym piętrze wysokościowca. Jeden z młodych kierowników, pofatygował na górę i podzielił z nią wiadomością, którą jedynie przy dużej dozie dobrej woli mogła ujść za wiarygodną.

Poznałam w swoim życiu zawodowym wielu menedżerów. Zostali szefami z różnych powodów. Niektórzy zbyt łatwo podejmowali decyzję o byciu menedżerami. Zapewne z obawy, żeby ich kariera przypadkiem nie znalazła się w martwym punkcie. A tymczasem zarządzanie nie jest dla każdego. To ekscytująca praca, pełna wyzwań. Sukces w niej zależy od tego, czy

Wprowadzenie:Dwa lata temu Patryk został szefem działu IT w organizacji nastawionej na obsługę klienta zewnętrznego. Kiedy obejmował swój urząd, jego szef tonem nie znoszącym sprzeciwu przekazał mu informację dotyczącą celów na kolejny rok. Przy tej samej okazji Patryk dowiedział się, jak ważne w jego ocenie są badania satysfakcji pracowników.  Już następnego dnia

Każdy z nas jest dowcipny inaczej. Są kpiarze, są klauni, są glarze oraz ci, których zrozumieć mogą tylko Anglicy (osobiście za tym przepadam). Typ poczucia humoru bardzo dużo mówi o podejściu do siebie i innych ludzi. Ta wrażliwość na określony typ żartu wydaje się cechą bardzo zindywidualizowaną i ściśle związaną z 

Nie jest łatwo zaufać pracownikom. Na zaufanie, a tym bardziej zaufanie szefa, trzeba sobie w końcu zasłużyć, prawda? Jeżeli lider w organizacji za bardzo zaufa swoim ludziom, może łatwo zostać oszukany, czyż nie? Może niektórzy tak myślą, jednak ja tak nie uważam. Zbyt często ludzie starają się kontrolować rzeczy, których nie

Z tego artykułu dowiesz się: Jak ważne jest nastawienie do pracy potencjalnego pracownika? Kim są osoby ‘zbyt wykwalifikowane’? Jak przygotować wartościowe, merytoryczne ogłoszenie o pracę? Jakie pytania zadawać na rozmowie kwalifikacyjnej, a jakich lepiej unikać? Wprowadzenie Skuteczny proces rekrutacji to kluczowy element budowania przewagi konkurencyjnej każdego przedsiębiorstwa. Tymczasem wielu pracodawców w Polsce ma

Nawyk to w myśl definicji działanie rutynowe, często automatyczne i pozbawione refleksji. Właśnie na tym polu, szczególnie w dobie rynku kandydata, tracą menedżerowie. Młode pokolenie wchodzące na rynek pracy nie lubi rutyny i monotonii – ocenia Michał Borkowski, team manager w firmie rekrutacyjnej Antal. Stara szkoła zarządzania zauważalna u menedżerów z dużym

Talenty przeżywają obecnie renesans. W telewizji królują talent show, teatry, cyrki i różnorodne widowiska. Platforma YouTube dosłownie każdemu umożliwia nagranie krótkiego filmu i prezentację swojej nietypowej, ciekawej umiejętności. Głosy o wielu oktawach, idealnie zsynchronizowane ruchy taneczne, żonglowanie, połykanie ognia… To wszystko zachwyca i dostarcza rozrywki. Po szarych dekadach emanujących etosem pracy,

Wprowadzenie: Sześć miesięcy temu Kasia przejęła nowy zespół wysoko wykwalifikowanych ekspertów (łącznie 12 osób). Organizacja, która ją zatrudniła to amerykańska firma o międzynarodowym zasięgu działania. Kasia jest dyrektorem zespołu audytorów odpowiedzialnym za obszar EMEA. Każdy z członków jej zespołu posiada minimum 8 lat doświadczenia. Zespół jest podzielony na dwie, zmieniające się co

Współpracowałam niedawno z ciekawą firmą leasingową, która w porę zorientowała się, że zła komunikacja skutkuje eskalacją konfliktów. W przyszłości mogło to zaważyć na jej efektywności biznesowej. Była to jedna z pierwszych i najdłużej funkcjonujących na rynku firm leasingowych w Polsce. Na co dzień oferuje klientom usługi leasingu operacyjnego, finansowego oraz najmu. Proste procedury, minimum formalności i innowacyjność –to

Gniew często postrzegany jest jako skrajnie negatywna emocja. Kojarzy się z agresją, wybuchowością, ogromnymi pokładami złości i sprzeciwu wobec rzeczywistości. Przywodzi na myśl osobę dominującą, trudną i narzucającą swoje zdanie – z pewnością nie jest to obraz pożądanego pracownika, z którym można współpracować w miłej, koleżeńskiej atmosferze. Tymczasem gniew ma również

Współczesny rynek nie znosi próżni. Podając za Peterem Druckerem, już nieco przykurzonym ekspertem zarządzania: „jedyną stałą rzeczą w organizacji jest zmiana”. Choć słowa te padły kilka dekad temu, obecnie jedynie zyskują na aktualności.  W firmach następują nie tylko nieoczekiwane redukcje, ale przede wszystkim pojawiają się trudne do zapełnienia wakaty, rekrutacje trwają coraz dłużej

Wprowadzenie: Zebranie zespołu projektowego w pewnej kreatywnej agencji. Trwa dyskusja, w której uczestnicy poszukują rozwiązań problemu dotyczącego istotnych dla interesów kluczowego klienta spraw. Wszyscy w tym zespole zazwyczaj starają się zrobić coś, co przekracza ich możliwości. Dopiero wtedy mogą przecież liczyć na to, że coś im się uda.  Niestety nie zawsze jest

Od kilku lat między dużymi, średnimi i małymi firmami zaostrza się rywalizacja o młodych i utalentowanych pracowników. Na rynek pracy wchodzą coraz pewniej najmłodsi, przedstawiciele pokolenia 1990 -2000. To oni są teraz najbardziej pożądanymi pracownikami. Niektórzy się im dziwią, jeszcze inni się ich obawiają. A może po prostu nie znają instrukcji

Wprowadzenie: Biuro. Pokój prezesa bądź dyrektora. Uczestniczysz w spotkaniu z przełożonym. Po krótkim wprowadzeniu zwierzchnika, z niecierpliwością czekasz na swoją kolej. Chcesz w końcu podzielić się historią dotyczącą prac nad projektem, wyłożyć swoje obawy i zadać pytania. Masz nadzieję na skonsultowanie swoich pomysłów i konstruktywną wymianę opinii. Oczekujesz rozmowy konkretnej, na 

Firmy coraz częściej są zmuszone są do podejmowania szybkich decyzji. Nie byłoby to możliwe przy scentralizowanym ośrodku decyzyjnym. Czy to oznacza, że nadchodzi era empowermentu? Empowerment, czyli angażowanie pracowników w procesy decyzyjne, powoli zyskuje na popularności. Jego zaletą jest zwiększanie autonomii pracowników, a także wyzwolenie ich energii i drzemiącego w nich

Shadowing to skuteczne narzędzie, które ułatwia wdrożenie pracownika na nowym stanowisku. Ważne jest jednak, by nie był to jedyny element onboardingu. Shadowing pozwala pracownikom na zdobycie praktycznej wiedzy na konkretnym stanowisku. Polega na obserwacji pracy doświadczonego współpracownika. Skuteczność tego narzędzia zależy od obu stron – od osoby uczącej się i opiekuna. Spora

Dobre relacje z przełożonym są najważniejszym powodem, dla którego ludzie pracują w danej firmie i nie chcą zmieniać pracy. Potrzebujemy utalentowanych liderów. Rekrutowanie zdolnych przywódców do organizacji wymaga stałego i autentycznego zaangażowania zarządu firmy, który aktywnie uczestniczy w identyfikowaniu talentów, przygotowywaniu i analizowaniu ich planów rozwoju, opracowywaniu planów następstw, procesach mentoringu

Żaden przywódca nie będzie prawdziwym liderem – nie będzie w stanie zaangażować ludzi do realizacji celów, wdrażania wizji czy przejścia przez zmianę w organizacji – bez podstawowych umiejętności: Nie można być liderem, jeśli nie jest się dobrym menedżerem. Przywództwo to nie tylko kreślenie wizji, inspirowania i budowanie zaangażowania, to także podstawowe

Absolutnie się nie zgadzam, że cierpimy na brak pracowników. Znalezienie pracownika to kwestia dwóch parametrów: stawianych wymagań i oferowanego wynagrodzenia. Przy dzisiejszej świadomości kandydatów – również kultury organizacyjnej i nieodłącznych wartości, jakimi w swoim działaniu kieruje się organizacja. Z pewnością obecna sytuacja sprawi, że pracodawcy zwrócą większą uwagę na potrzeby i 

Zmiana stylu? Jeśli styl jest dobry, to działa i jest efektywny. Jeśli, choć modny, nie działa i jest nieefektywny – to po prostu nie jest dobry. Prawdziwi liderzy wiedzą, że każdy pracownik jest inny, potrafią rozpoznać, co jest ważne dla każdego z ich podwładnych, co każdy z członków ich zespołu lubi

Pasjonują się wieloma tematami, nie ograniczają się do jednego zawodu, nie mają roszczeń finansowych. By jednak zatrudnić któregoś ze slashies, o których mowa, trzeba się srogo natrudzić. Slashies to pracownicy, którzy łączą różne, często skrajne umiejętności. Ich liczba rośnie – i to w wielu branżach. By ich zatrudnić i zatrzymać w firmie,

Karolina Piekus: Czy kobieta i mężczyzna to kompletnie odmienne sposoby myślenia, działania i komunikowania, czy jednak coś nas łączy?  Tamara Bieńkowska: Stereotypy płci tworzą opisy „męskiego” mężczyzny i „kobiecej” kobiety, przypisujące wszystkim mężczyznom i wszystkim kobietom określone cechy. Choć wydaje się to „wytartą kliszą“ to jednak jest prawdą i faktycznie każdy z 

Outsourcing w teorii zarządzania pojawił się w latach 80-tych poprzedniego stulecia, a do praktyki wszedł w latach 90-tych. Jego istotę najlepiej oddają słowa Henry’ego Forda: ”Jeśli jest coś, czego nie potrafimy zrobić wydajniej, taniej i lepiej niż nasi konkurenci, nie ma sensu, żebyśmy to robili. Powinniśmy zatrudniać do wykonania pracy kogoś,

JB: Ci kandydaci, którzy są w tej bieżącej polityce powinni to wiedzieć, że doradca polityczny akurat w tym wypadku – nie ma znaczenia jakie ma poglądy. TB: To trochę zależy. Cokolwiek nie zrobisz, będziesz żałował. Moje doświadczenie daje mi pretekst do tego i taką filozofię pracy, żeby nie utożsamiać się z 

JB: Powiedz więcej o tych sposobach i środkach, żeby ci którzy do tej pory nie pracowali z konsultantami i doradcami usłyszeli więcej. Być może to jest szansa na promocję tego rodzaju działań. Bardzo mi zależy na tym, by jak największa ilość kandydatów, tych którzy chcą być naszymi reprezentantami, korzystała i wiedziała

JB: Moim gościem jest Tamara Bieńkowska – coach i spin doctor – kilka lat temu w książce „Jak wygrać wybory samorządowe” dzieliłaś się z czytelnikami swoimi uwagami na temat zasad tzw. treningu medialnego. TB: Ale czemu tak zwanego? To naprawdę jest trening medialny! JB: Tak, to jest trening, w który wielu kandydatów nie wierzy.

Czy zauważyłeś u siebie ludzką skłonność do oczyszczania siebie i zrzucania winy na innych? Bardzo łatwo winić innych za słabe wyniki, bierność w działaniu i całkowity brak zainteresowania, prawda? Jeden z zaprzyjaźnionych szefów w pewnej dużej organizacji powiedział mi ostatnio: „Powinnaś zobaczyć moich ludzi w pracy. Wtedy byś dopiero zrozumiała, z czym

Powszechnie wiadomo, że kreowanie przyszłych sukcesów każdej firmy wymaga rozwoju silnej kultury organizacyjnej oraz efektywnego przywództwa. Oraz że wszystkie organizacje potrzebują do tego: kreatywności, umiejętności strategicznego myślenia, kultury ciągłego wprowadzania zmian, zaangażowania, pasji oraz lojalności pracowników. Nieustająco rośnie znaczenie zasobów ludzkich (nie lubię tego słowa). Dziś „mieć talent” oznacza tyle samo

Większość menedżerów, których znam, potwierdza, że zwalnianie ludzi jest najtrudniejszym zadaniem, jakie stoją przed nimi w roli szefa. Niektórzy zatrudniają firmy zewnętrze do tej „brudnej roboty“. Coraz częściej jednak muszą to robić sami. Czy jest możliwy w ogóle biznes z ludzką twarzą? Menedżerowie, na których spada zadanie wytypowania pracowników do zwolnienia oraz przekazanie

Feedback, czyli sprzężenie zwrotne to fundamentalna część procesu naprowadzającego ludzi w stronę zachowań i działań odpowiednich w danej sytuacji. Do informacji zwrotnej zdążyliśmy się przyzwyczaić, otrzymujemy ją przecież przez cały czas nieformalnie w trakcie codziennych kontaktów, w postaci reakcji innych na to, co powiedzieliśmy lub zrobiliśmy. Bardziej formalnie – ze strony szefa

Zygmunt Freud twierdził, że w życiu naprawdę najważniejsze są dwie rzeczy: miłość i praca. Gdy to pisał, przeciętna długość życia wynosiła około pięćdziesięciu lat, co oznacza, że pracowano mniej więcej trzydzieści pięć lat w cyklu życia. Obecnie gdy średnia długość życia zbliża się do dziewięćdziesiątki, będziemy pracować około sześciu dekad, a 

Istnieją dwie kategorie menedżerów. Ci, którzy zarządzają relacjami w zespole oraz ci, którymi wciąż jeszcze zarządzają relacjeJ Od kilkunastu lat z mojego coachingu psychologicznego korzystają ludzie polityki, jak i – przede wszystkim biznesu. Stałam się osobą świadczącą rodzaj serwisu psychologicznego na życzenie. Jeżdżę po Polsce z konsultingową posługą. Z tej unikatowej perspektywy poznaję

Wiosna przyszła. Zaczynamy przymierzać lżejsze ubrania, niestety – często nie pasują. Najtańszy sposób zrzucenia zbędnych kilogramów, to zaprzestanie jedzenia. Czy jedyny? Mądrość szczura W sprawie jedzenia nawet szczury są mądrzejsze od ludzi, ponieważ odżywiają się, słuchając własnego organizmu. My, inteligentny gatunek, nie jesteśmy jeszcze na tym etapie, żeby kontrolować i fizjologię. I metabolizm

Kiedyś zapytano pewnego inwestora budowlanego, co stanowi najważniejsze kryterium przy zakupie nieruchomości z przeznaczeniem handlowym. „Lokalizacja, lokalizacja i jeszcze raz lokalizacja” – odparł. Bardzo nas kusi, aby w ten sam sposób powiedzieć o pieniądzach, gdy padnie pytanie o motywowanie ludzi w miejscu pracy. To jak wielką role wynagrodzenie finansowe odgrywa w motywacji,

Jeden z największych na świecie filozofów, a zarazem doradca dworu, Konfucjusz, został kiedyś wezwany przez chińskiego władcę do zbadania złodziejstwa I korupcji szerzących się w jego feudalnym państwie. Wkrótce filozof zdobył pewność, że w tych niecnych praktykach uczestniczy także sam cesarz I jego dwór, toteż wyjaśnił swojemu władcy, że motywujący może

Zapewne każdy z nas chociażby raz odbył rozmowę, która wywarła wielki wpływ na jego życie. Zmieniając stare wzorce myślenia i otwierając oczy na nowe horyzonty. Kiedy rozmawiając ujrzeliśmy nowe, fascynujące możliwości, nabraliśmy wiary we własne siły lub odkryliśmy własną głupotę. Lepiej poznaliśmy samych siebie i to, na czym naprawdę nam zależy.

„Wszyscy ludzie są zagadkowi, dopóki nie znajdziemy w jakimś słowie lub czynie klucza do danego mężczyzny lub kobiety” R.W Emerson Czy naprawdę meta? Metaprogramy to pojęcie zaczerpnięte z Programowania Neurolingwistycznego. Oznacza ono specyficzne wzorce myślenia, postrzegania i działania uruchamiane przez ludziw konkretnych sytuacjach. Ich wadą jest jednostronność (nie można w jednej sprawie być i

W styczniu 2000 roku, krótko przed Świętami Wielkiej Nocy, po zakończeniu pracy w publicznym radiu po raz pierwszy wystąpiłam w roli trenera w treningu dla kadry menedżerskiej. Celem tego szkolenia było umożliwienie odnalezienia się menedżerów przedsiębiorstwa państwowego w warunkach gospodarki rynkowej. O ile mi wiadomo, część  z nich przystosowała się skutecznie do 

Znakomita większość interakcji międzyludzkich ma przynajmniej do pewnego stopnia charakter werbalny. Psychologia od dawna dysponuje dowodami, które przekonują, że do zmiany przekonań ludzi konieczne jest użycie właściwych argumentów. Generalnym motywem, który skłania ludzi do wydawania pieniędzy jest potrzeba. Klient chętnie skorzysta z potrzeby firmy czy kluby, który zaspokoi jego pragnienia. Optymalna sytuacja

Być szefem to jest coś. Właściwie wszyscy tego pragną. A jak już zostaną, to chcą stać się jeszcze większym szefem. W potocznym wyobrażeniu szef pracuje palcem – ty zrobisz to, a ty to. Jeżeli jesteś szefem, sam wiesz jak się to ma do rzeczywistości. Tak naprawdę to jedna z najtrudniejszych ról społecznych. Szef

W karierę zawodową wpisanych jest wiele barier i trudności. Ludzie, którzy robią karierę w organizacji, na ścieżce pionowej bądź poziomej, tzn. awansują, bądź zdobywają nowe kompetencje w innych departamentach, zyskują cenną wiedzę i doświadczenie. Stają się coraz wartościowszymi pracownikami. Najistotniejszym aspektem tych zmian jest, perspektywy pracownika – jest wymuszona potrzeba poznawania

Emocje rządzą działaniem zarówno naszym, jak i naszych współpracowników. Rzadko jesteśmy jednak ich świadomi. Istnieje pewna stara japońska przypowieść o tym, jak pewien skory do zwady samuraj przyszedł kiedyś do mistrza zen z żądaniem, aby ten wyjaśnił mu, na czym polega różnica między piekłem a niebem. Mnich powiedział mu: „Jesteś zwykłym gburem.

Co przeciętny menedżer wie o inspirowaniu pracowników? Wie, że powinien ich inspirować! Choć teoretycznie coraz większą wagę liderzy w organizacjach przywiązują do „zasobów ludzkich”, nadal na co dzień głównie zajmują się utrzymywaniem pracowników w posłuszeństwie. Twierdzą przy tym, że sami bardzo poważnie podchodzą do motywowania i inspirowania pracowników, mimo, że w rezultacie

„Gdy skupiam na czymś uwagę, nie ma ani jednej rzeczy, osoby, czegokolwiek, co mogłoby mnie powstrzymać przed osiągnięciem wymarzonego celu. Jeżeli bardzo czegoś pragnę, czuję, że to osiągnę”. W książce „Bez granic” Michael Phelps – żywa legenda pływania, ośmiokrotny medalista i wielokrotny rekordzista świata – wyjawia tajemnicę swojego niezwykłego sukcesu. Ujawnia ,

Każdy z nas ma wiele kryzysowych sytuacji, impasów, nie tylko twórczych. To wyjątkowa okazja do odkrycia oraz wypróbowania technik pracy w kryzysie. Wielokrotnie traciłam a potem odnajdywałam sens życia, odzyskiwałam radość i satysfakcję. Przechodziłam przez sytuacje kryzysowe, a kiedy już sobie z nimi poradziłam, pomagałam innym radzić sobie z trudnościami i wykorzystać

Wszyscy szybciej biegamy, bardziej się meczymy i dłużej pracujemy. Tak bardzo absorbuje ans dotrzymywanie kroku innym ludziom, że przestajemy zauważać, że bierzemy udział w syzyfowym wyścigu, którego i tak nie jesteśmy w stanie wygrać. Cala ta gorączkowa bieganina pociąga za sobą ukryte koszty: utrudnioną koncentrację, mniej czasu na każde zadanie, rzadsze okazje

Czy próbowałeś kiedykolwiek odprężyć mózg? Podzielony na dwie półkule mózg jest częścią umysłu. Powinien być wolny, aby mógł wątpić, zastanawiać się, analizować. Musi być otwarty, aby swobodnie przyjmować i odrzucać otrzymywane wiadomości. Umysł, który zna odpowiedzi na wszystkie pytania, jest martwy. W mózgu pytającym powstaje zdrowa ciekawość, wolność poszukiwania, rozumienia i odkrywania.

Można by powiedzieć, że jest to historia miłosna. Ale gdyby o to chodziło, nie warto byłoby jej opisywać.  Kiedy nie potrafimy wyrazić czegoś jednym słowem, posługujemy się całą historią. Tak się to robi od wieków. Każda historia ma swoją muzykę. Jeśli jest dobrze grana, masz wrażenie, że słyszysz muzykę ciszy. Taka muzyka

W środę 05.08 kończę swoją przygodę z kursem superwizji w coachingu ICC. Czeka mnie, mam nadzieję, kolejna przygoda – towarzyszenie coachom w ich pracy, rozwoju podczas superwizji. Dzięki prowadzącym kurs, kursantom „braciom i siostrom w superwizji”, samym superwizantom - wiele się dowiedziałam o ludziach, którzy wyrazili wolę uczestniczenia w superwizjach. Sporo też

„Paznokcie, rękaw płaszcza, buty, nogawki, zgrubienia na palcu wskazującym i kciuku, wyraz twarzy, mankiety koszuli, ruchy – każda z tych rzeczy wyraźnie świadczy o tym, czym zajmuje się dany człowiek. To nie do pomyślenia, żeby wszystko to razem wzięte nie doprowadziło kompetentnego detektywa do rozwiązania każdej sprawy” – tak o prostocie

Odważny to nie ten, kto się nie boi, lecz ten, kto wie, że są rzeczy ważniejsze niż strach. Nie ma większej odwagi niż przyjmowanie życia takim, jakie ono jest. Na trzeźwo. Bez udawania. Dlaczego niektórzy ludzie uważają, że tylko walcząc, mogą cokolwiek osiągnąć, oczekując korzyści od razu, a inni kierują się zasadami,

Przypomnij sobie starą prostą prawdę: podmiot wiedzy nie może istnieć niezależnie od przedmiotu wiedzy. Widzieć, znaczy widzieć coś. Słyszeć, znaczy słyszeć coś. Nadzieja jest nadzieją na coś. Być złym, znaczy być złym na coś albo kogoś. Myślenie jest myśleniem o czymś. Bez przedmiotu wiedzy (sprawy) nie istnieje podmiot wiedzy. Żeby rozmawiać,

Jak często Twoi klienci płaczą podczas sesji? W trakcie spotkania? Po jego zakończeniu? W jaki sposób coach może skłonić klienta do płaczu? I po co? Trzeba wiedzieć w jakim towarzystwie płakać. Kiedy moi klienci płaczą, myślę z wdzięcznością, że mi zaufali, pokazali swoje czułe miejsca. Cieszę się, kiedy w tej sposób wyrażają

Mieć jakiś pogląd na superwizję, to jedno. Uczestniczyć w procesie superwizji jako coach to drugie. Trzecie – zaś poprowadzić superwizję coachingową. Dwa pierwsze doświadczenia mam już za sobą. Dobrze wspominam superwizje, w których brałam udział. Pewnie dlatego dziś doskonalę swoje umiejętności superwizji w coachingu w ramach podejścia holistycznego i systemowego. Po co mi

Trudno sobie wyobrazić świat bez konfliktów. Próba pogodzenia sprzecznych interesów ma swój potencjał. Kiedy unikamy konfliktu albo traktujemy go jak wojnę, unikamy okazji do rozmów, tracimy niepowtarzalną możliwość poznania drugiej osoby oraz wyrażenia własnych potrzeb i interesów. Tracimy szansę na satysfakcjonujące kontakty z drugim człowiekiem. Konflikty to nic złego. To sposób rozstrzygnięcia konfliktu

Czasem trzeba się cofnąć, żeby pójść naprzód, czasami dobrze się zwinąć, żeby móc rozwinąć się później. Ostatnie dwa miesiące dały mi szansę rozwoju nowych kompetencji. Wordpress, system zarządzania treścią na stronie, przestał być mi obcy. Rozwijam sprawność superwizji w coachingu. Pracuję nad nowym sposobem kontaktu z nowymi i istniejącymi klientami – projekt

Francuski kryminolog Edmond Locard sformułował Zasadę Wymiany Locarda, która zakłada, że każda osoba przechodząca przez pomieszczenie (np. przestępca), coś w nim pozostawia i coś stamtąd zabiera. To podstawowa zasada kryminalistyki: „Każdy kontakt zostawia ślad.Zasada ta jest prawdziwa niemal w każdej dziedzinie życia, nie tylko w kryminalistyce, ale też informatyce. Znany filozof Robert

TAM: Kiedy poczułeś, że masz w sobie to coś, co pozwolisz, że ostrożnie nazwę charyzmą? Menedżer: Ja swoją charyzmę odkryłem na studiach. Musiałem przemówić do bardzo dużej grupy ludzi, którzy tak naprawdę przyszli nastawieni na nudne przemówienie, czyli na to, że się wyłączą. Gdy mam do czynienia z ludźmi – zawsze staram

Ludzie świadomi swoich emocji wykorzystują swoje myślenie do kierowania emocjami zamiast pozwalać, aby to one kierowały ich życiem. Czasem niektórzy mówią, że emocje są jak chmury. I od Ciebie zależy, czy to będzie obłoczek, baranek, czy chmura kłębiasta. Odpowiedz sobie na pytania: Jaki masz kontakt z własną intuicją i uczuciami? Jak udaje

Zwykle opowieści, bajki, opowiadania zakończone są morałem, ale też czasem „prawda” jest ukryta, a nawet wieloznaczna. Ich treść można rozumieć dosłownie, ale też symbolicznie. Można je odnieść do czegoś, co jest w nas samych, czegoś ważnego, ale bywa, że nawiązują do czegoś, co wcale nie trzeba nazywać, albo z czego nie

Coraz łatwiej jest mi wyobrazić sobie to, co jest niewyobrażalne. Żadna myśl nie ulatuje zbyt wysoko! Koronawirus zamknął nas w domach. To tutaj większość z nas ostatnio zajmuje się dziećmi, spędza czas wolny i pracuje. Domowe zacisze może działać demotywująco. Trzeba teraz się motywować samodzielnie do działania, bez kontroli i fizycznej

„Każdy z nas kryje w sobie pewne pragnienie – pragnienie, które wraz z upływem czasu zmienia się w ukryty żal. W przypadku każdego z nas pragnienie to przybiera nieco inny charakter, wyraża bowiem najgłębszą zakorzenioną potrzebę wyrażania własnego „ja”. Nasze życie będzie spełnione i wartościowe tylko w takim stopniu, w jakim

Żyjemy w MIĘDZYCZASIE. Co prawda, większość językoznawców uważa, że wyrażenie „w międzyczasie” nie istnieje. Co prawda, autor słownika z 1861 r. w grupie wyrazów z członem między- wymienił „międzyczasie”, czyli ‚chwilę między jedną a drugą chwilą upływającą”, ale ostatecznie nie zdecydowano się wprowadzić tego rzeczownika do współczesnej polszczyzny. A jednak: co było, nie

Nie tak znowu dawno temu na jednym z warszawskich blokowisk mieszkały po sąsiedzku dwie małe dziewczynki. Dwie Anie. Znały się od zawsze, ich rodziny były ze sobą blisko. Był między nimi tylko rok różnicy, wszystko robiły razem. Starsza Ania pochodziła z rodziny, w której nigdy niczego nie brakowało. U młodszej bywało

Życie mnie nauczyło, że należy iść tam, gdzie coś się dzieje... Wiele lat temu, krótko przed Świętami Wielkiej Nocy, po zakończeniu pracy w publicznym Programie III Polskiego Radia po raz pierwszy wystąpiłam w roli trenera w treningu dla kadry menedżerskiej. Właśnie wtedy bowiem rozpoczęła się moja przygoda i jednocześnie kariera ściśle związana

W 2008 roku zakończyłam wieloletnią współpracę ze znaną firmą szkoleniową. W okresie współpracy z tą organizacją jako trener i coach mówiłam swoim klientom: rozwijaj swoje talenty, mocne strony, inwestuj w to, co liczy się dla ciebie. Rób to, do czego masz wewnętrzne przekonanie i co pozostaje w zgodzie z twoimi wartościami.

Na Święta życzę Ci, abyś zawsze umiał pocieszyć ludzi w rozpaczy oraz uczestniczyć w szczęściu tych, którym jest ono dane. Byś potrafił rozmawiać z tymi, którzy się boją lub są niepewni. Ludzie, których najtrudniej kochać najbardziej tego potrzebują” Zaś na Nowy Rok życzę trwałych przyjaźni, satysfakcjonującej pracy, spełnienia marzeń. Miłości.Życzę Ci wielu rzeczy. Ale

W związku z obowiązującym od dnia 25 maja 2018 r. Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych (dalej: RODO), przekazujemy Państwu informację o zasadach przetwarzania przez Tamara Bieńkowska & Sparing Partners, danych osobowych i przysługujących

Do czego masz talent? Zdolności, powołanie, smykałkę, zacięcie, łatwość, sprawność, skuteczność, operatywność, efektywność. Tylko to warto robić w życiu. Warto robić tylko to, co wynika z diagnozy twojego talentu. Reszta to strata czasu. Mistrzostwo to jednak coś więcej niż wybitne umiejętności. Spójrz na najlepszych sportowców albo aktorów. To są stuprocentowi profesjonaliści, którzy

Talent to nic innego jak potencjał drzemiący w ludziach, Stan predyspozycji, który często bywa określany synonimami: uzdolnienie, powołanie, wyjątkowe zdolności. Wszystkie one dość dobrze opisują naturalne skłonności, które każdy z nas posiada. Każdy ma jakiś talent, nawet TyJ Nierzadko się zdarza, że ignorujemy posiadane przez nas talenty. Powszechnie bowiem uznaje się, że

Efekty nowego widzenia siebie dla pracy i biznesu to gigantyczny ruch w stronę tego, co nazywamy myśleniem kategoriami marki osobistej. Niezależnie od tego, czy jesteś na etacie w jakiejś firmie czy nie, warto abyś postępował tak, jak dyrektor naczelny firmy, nazwijmy ją: „Ja SA”. Innymi słowy, traktuj siebie jako szefa własnej firmy,

Kiedy dopada nas frustracja, czasami zaczynamy przekonywać samych siebie, że zdecydowane zmiany są coraz mniej potrzebne. Tymczasem w naszym otoczeniu zachodzą ciągłe i niekwestionowane zmiany napędzane potężnymi siłami. Kiedy przeżywamy kryzys, zaczynamy czasami myśleć, że problemy są nieuniknione i że nie można zrobić nic, by przejąć kontrolę nad biegiem wydarzeń. A

Przyjęcie, że zmiana jest jedyną pewną rzeczą w naszym świecie, skłania do kolejnej refleksji: stare nawyki prowadzą nas do starych rezultatów. Jeśli potrzebujemy zmienić rezultaty, musimy zmienić się, czyli własne nawyki. Wtedy zmiana innych będzie prostą konsekwencją zmiany, która dokona się w nas samych. Inaczej: jeśli zależy ci na rezultatach zewnętrznych,

Przyjęcie, że zmiana jest jedyną pewną rzeczą w naszym świecie, skłania nas do kolejnej refleksji: stare nawyki prowadzą nas do starych rezultatów. Jeśli potrzebujemy zmienić rezultaty, musimy zmienić się, czyli własne nawyki. Wtedy zmiana innych będzie prostą konsekwencją zmiany, która dokona się w nas samych. Inaczej: jeśli zależy ci na rezultatach

Pracuję właśnie nad kolejnym warsztatem z wystąpień publicznych. Umiejętność przemawiania do dużej grupy ludzi – bez względu na to, czy są to uczniowie liceum, tłum na wiecu, czy przedsiębiorcy na konferencji – jest trudną sztuką. Niełatwo opanować nerwy, kontrolować gesty, mimikę, słowa i zachowanie, tak by słuchacze mogli się skupić na 

Mentoring to partnerstwo między dwojgiem ludzi: mentorem i jego podopiecznym (mentee). Sposób, w jaki podopieczny doświadcza relacji w mentoringu, determinuje jego sukces. Jeśli wszystkie jego oczekiwane rezultaty są osiągnięte, wtedy relacja taka jest efektywna. Funkcja mentora opisana jest przez odpowiedzialne role: przewodnika, doradcy zawodowego, modelu. Aby być dobrym mentorem, trzeba będzie przybrać

Mentoring to partnerstwo między dwojgiem ludzi: mentorem i jego podopiecznym (mentee). Sposób, w jaki podopieczny doświadcza relacji w mentoringu, determinuje jego sukces; jeśli wszystkie jego/jej oczekiwane rezultaty są osiągnięte, wtedy relacja taka jest efektywna. Funkcja mentora opisana jest przez odpowiedzialne role: przewodnika, doradcy zawodowego, modelu. Aby być dobrym mentorem, trzeba będzie przybrać

Jakiś czas temu usłyszałam tę historię od osoby, której chciałam przekazać informację zwrotną po warsztacie. Usłyszałam, co mi powiedziała. Zrozumiałam, czego mi nie wolno lub nie wypada. Ale na jakimś głębszym poziomie psychologicznym nie pogodziłam się z tym, że mój rozmówca nie był ciekaw, co chcę mu powiedzieć. Bernard Ładysz – polski śpiewak

Niedawno kupiłam sobie nowy komputer, kolejny zresztą. Na pozór jest on idealny, sama nowoczesność. Kiedy jednak przez chwilę się zastanowię, to wychodzi na to, że ma on wiele paskudnych wad. Jest za drogi, cięższy niż pierwotnie zakładałam, a kolor obudowy gryzie się z moim ubraniem. Monica Bellucci jest na pierwszy rzut

Czy głównym motorem sportowców są właśnie emocje, czy raczej starają się oni utrzymać je na wodzy i kierować się zasadami bezpieczeństwa? Uważam, że w Polsce emocje są w bardzo wielkiej pogardzie, ludzie niespecjalnie dużą uwagę przywiązują do uczuć. Nawet nie wiedzą, jak te emocje wyglądają, bo nie można ich wstawić w arkusz

W latach siedemdziesiątych John Curry, mistrz świata w wyścigach łyżwiarskich, postawił sobie za cel wymyślenie światowej klasy rewii na lodzie. Oto, co wtedy powiedział: “Wiele rzeczy na pierwszy rzut oka wyglądało na niemożliwe do przełożenia z języka tańca na jazdę na łyżwach. Ale nie chciałem wierzyć, że się nie da. Nie

Polityka to nie tylko sztuka wystąpień skierowanych do wyborców, ale też sztuka prowadzenia sporów z dziennikarzami i konkurentami politycznymi. Jakich tutaj chwytów można używać? Czy wszystko ogranicza się do technik perswazyjnych? Przede wszystkim uczę słuchania i słyszenia, bo to nie jest to samo. Moi klienci to często bardzo dorośli ludzie, ale nie

Trening medialny przypomina w pewnym sensie drogę, w której jestem towarzyszem podróży kandydata. Spotykam go na pewnym odcinku, idziemy razem tą samą długością chodnika, a potem się rozstajemy. Niektórzy podróżują szybko, a niektórzy oglądają, podziwiają widoki, mają zwyczaj wracać do miejsca, z którego wystartowali. Długość trwania treningu zależy nie tyle od chęci

W Polsce popularny jest coaching trójstronny, w którym udział biorą coach, pracodawca, czyli sponsor oraz pracownik, czyli klient. Według modelu pracodawca opłaca program i wybiera cel, a pracownik chce być coachowany. Pracodawca inwestuje w swojego pracownika. Jednak w prawdziwym życiu wielu pracowników nie chce się zmieniać, nie ma na to czasu lub motywacji. W wielu

Współpracowałaś już z wieloma menedżerami, jakie są 3 cechy / co wyróżnia dobrych menedżerów? Przez moje życie każdego dnia przesuwają się ludzie. Widziałam wielu menedżerów, niektórzy zostali na dłużej w mojej wdzięcznej pamięci. Na trwale zapisali się tylko dwajJ.  Mniejsza o to, jakie piastowali stanowiska, jaki pełnili urząd, jakie branże reprezentowali. Swój

„Gdy skupiam na czymś uwagę, nie ma ani jednej rzeczy, osoby, czegokolwiek, co mogłoby mnie powstrzymać przed osiągnięciem wymarzonego celu. Jeżeli bardzo czegoś pragnę, czuję, że to osiągnę”. W ten oto sposób Michael Phelps – żywa legenda pływania, ośmiokrotny medalista i wielokrotny rekordzista świata – odkrywa w swojej biografii  tajemnicę swojego

Podczas jednego z seminariów z rosnącym zdumieniem obserwowałam pewnego utytułowanego profesora, który zawracając się do licznie zgromadzonej publiczności w pierwszych słowach powiedział: „Mam mówić o znaczeniu jogi i akupunktury. Nie znam się na jodze, nigdy nie korzystałem z akupunktury, ale zrobiłem dla Państwa przegląd dostępnej literatury”. Po czym zwrócony twarzą w 

Czy zdarzyło Ci się kiedyś, że któregoś dnia odczułeś inspirujący impuls, który podsunął pomysł, na przykład wystartowania w maratonie? Przez chwilę Twoje ciało opanowały pozytywne wibracje i przyjemnie rozpływające sie emocje. I nagle... nastąpił niespodziewany atak! Jakiś wewnętrzny niesympatyczny głos zaczął torpedować Twój jakże genialny pomysł. Gdzieś w Twoim mózgu, niczym złowieszcze

„Paznokcie, rękaw płaszcza, buty, nogawki, zgrubienia na palcu wskazującym i kciuku, wyraz twarzy, mankiety koszuli, ruchy – każda z tych rzeczy wyraźnie świadczy o tym, czym zajmuje się dany człowiek. To nie do pomyślenia, żeby wszystko to razem wzięte nie doprowadziło kompetentnego detektywa do rozwiązania każdej sprawy.” – tak o prostocie

Joseph Goebbels, minister propagandy Trzeciej Rzeszy uważał, że częste przez powtarzanie ludziom można wmówić, że koła są kwadratowe. Zwrócił ona uwagę na dość ponury, ale niestety do dziś dość aktualny aspekt powtarzania jako techniki propagandowej: „Masy na ogół są bardziej prymitywne, niż nam się wydaje. Przekazy propagandowe muszą więc na ogół być

Nie trzeba być geniuszem, aby przewidzieć, że jeśli piastujesz jakieś odpowiedzialne stanowisko, dbasz o rodzinę, pracujesz jako wolontariusz albo w jakiś inny sposób dbasz o bliźnich (choćby będąc treneremJ), masz dużą szansę na doświadczanie stresu. Zbyt dużą niestety. Ustalmy przy tej okazji od razu, że nikt nie chce się stresować w życiu.

Kto był pierwszym pochlebcą? Nierzadko twierdzi się, że szatan, choć moim zdaniem pochlebstwo pochodzi od naczelnych (ssaków oczywiście) i zaczęło się wraz z szympansami. Bez względu na swą historię, jedno jest pewne: wielu wiele mu zawdzięcza. Pochlebstwo jest zachowaniem ułatwiającym człowiekowi przeżycie. Zapewne istniało zawsze, chcecie czy nie - zakodowane jest w 

Kwieciste monologi, wyuczone gesty? Nic z tych rzeczy. Bez umiejętności „porwania słuchaczy” nie ma co się porywać na wystąpienia publiczne. Pamiętam jak kiedyś mój klient, przy okazji pierwszej rozmowy powiedział: „Zbliża się termin kolejnego, dorocznego spotkania zespołu. I znów, jak w poprzednich latach, wystąpi przede mną dyrektor sprzedaży. I zapewne, jak już

– Amerykańscy psychologowie sportu przyjmują, ze o efektach treningowych i wynikach osiąganych na zawodach w 50 proc. decyduje opieka psychologiczna. W Polsce na hasło: psycholog w klubie fitness wszyscy pukają się w czoło. Przecież chodzi o prace mięśni, a nie trening w zakresie radzenia sobie z emocjami czy pobudzanie kreatywności! Zauważyłam, że to,

Istnieje tylko jeden sposób na zapewnienie sobie trwałego szczęścia. Jest bardzo prosty: być szczęśliwym! Rozmawiałam ostatnio z koleżanką po fachu, sfrustrowaną swoją sytuacją osobistą i zawodową. Im dłużej rozmawiałyśmy, tym większy rósł we mnie opór. W końcu powiedziałam jej coś, co się jej nie spodobało, a brzmiało mnie więcej tak: Jeżeli to, kim